Het toelaten van nare gevoelens

In een wereld waarin we vaak leren om sterk te zijn, te presteren en alles onder controle te houden, wordt het vaak gezien als een teken van zwakte om emoties te uiten of ze toe te laten. We willen niet zwak overkomen, we willen niet kwetsbaar zijn. Toch is het tegendeel waar: het onbewust wegstoppen of onderdrukken van je emoties heeft vaak negatieve gevolgen voor je mentale en fysieke welzijn. Als psycholoog zie ik keer op keer hoe belangrijk het is om onze gevoelens toe te laten, te begrijpen en te verwerken. Het is een essentieel proces voor een gezond leven en het ontwikkelen van veerkracht. In deze blog wil ik uitleggen waarom het toelaten van je gevoelens zo cruciaal is en hoe je dit kunt doen.

1. Wat gebeurt er als je je gevoelens niet toelaat?

Emoties zijn krachtig en zelfs de meest basale emoties, zoals verdriet, angst of boosheid, dienen een belangrijk doel. Ze wijzen ons vaak op iets dat niet in balans is of iets dat onze aandacht nodig heeft. Wanneer je emoties negeert of onderdrukt, gebeurt er iets belangrijks: ze verdwijnen niet. In plaats daarvan kunnen ze zich opstapelen en komen ze op verschillende manieren en op ongewenste momenten terug.

  • Fysieke symptomen: Onderdrukte emoties kunnen zich uiten in lichamelijke klachten zoals hoofdpijn, spierpijn, maagklachten of zelfs hartproblemen. Je lichaam heeft geen manier om de opgeslagen emoties kwijt te raken, wat zich fysiek kan uiten.
  • Mentale spanning: Het onderdrukken van emoties kan leiden tot gevoelens van overbelasting en stress. Wanneer je probeert om je gevoelens te onderdrukken, vraagt dat voortdurend energie en aandacht. Op lange termijn kan dit leiden tot emotionele uitputting, burn-out of zelfs depressieve klachten.
  • Relationele gevolgen: Wanneer we onze negatieve emoties niet toestaan, kan dit ook invloed hebben op onze relaties. We kunnen moeite hebben om ons op een oprechte manier te verbinden met anderen, wat leidt tot gevoelens van isolatie of miscommunicatie. Het is moeilijk om authentieke verbindingen aan te gaan als je niet in staat bent om je eigen emoties te begrijpen, te aanvaarden en te delen.
2. Wat zijn de voordelen van je emoties toelaten?

Als we onze emoties de ruimte geven en ons toestaan om je naar, verdrietig, angstig, boos of somber te voelen, in plaats van deze emoties weg te duwen, ontstaat er ruimte voor heling en groei. Het toelaten van emoties heeft meerdere voordelen:

  • Zelfbewustzijn: Het erkennen van je emoties helpt je beter te begrijpen wat er in je leeft. Dit vergroot je zelfbewustzijn, wat essentieel is voor persoonlijke groei. Wanneer je weet waarom je bepaalde gevoelens ervaart, kun je daar effectiever op reageren.
  • Emotionele veerkracht: Het leren omgaan met en verwerken van emoties maakt je emotioneel veerkrachtiger. Je wordt beter in staat om moeilijke situaties het hoofd te bieden zonder dat je je overgeeft aan wanhoop of verlamming. In plaats van weg te lopen van je gevoelens, leer je hoe je ermee kunt omgaan, zodat ze je niet overmannen.
  • Betere relaties: Emotioneel openstaan voor jezelf maakt het makkelijker om je gevoelens met anderen te delen. Dit versterkt je relaties, omdat je authentieker kunt zijn. Wanneer je in staat bent om je kwetsbaar op te stellen en eerlijk te communiceren over wat je voelt, bevorder je vertrouwen en verbinding.
  • Vermindering van stress: Wanneer je emoties niet langer onderdrukt, kunnen ze “uit de weg” worden geruimd. Dit betekent dat je minder last zult hebben van stressvolle gedachten of fysieke symptomen van onderdrukte emoties. Je komt in een staat van innerlijke rust waarin je in staat bent om met uitdagingen op een gezondere manier om te gaan.
Het begin is moeilijk maar het helpt echt

Probeer eens een maand al je nare gevoelens toe te laten en zonder oordeel te aanvaarden. Ervaar wat het je brengt…

– MindWorks Psychologen
3. Waarom vinden we het zo moeilijk om emoties toe te laten?

Veel mensen vinden het moeilijk om hun gevoelens toe te laten vanwege culturele normen, persoonlijke ervaringen of eerdere traumatische gebeurtenissen. Hier zijn een paar redenen waarom het zo lastig kan zijn om emoties er te laten zijn:

  • Angst voor kwetsbaarheid: Veel mensen associëren kwetsbaarheid met zwakte, maar in werkelijkheid is het een teken van kracht. Toch kan de angst om als zwak gezien te worden of om afgewezen te worden, het moeilijk maken om je gevoelens toe te laten.
  • Onzekerheid over emoties: Soms weten mensen niet hoe ze hun gevoelens moeten uiten. Ze hebben nooit geleerd hoe ze emoties op een gezonde manier kunnen verkennen en communiceren. Dit kan hen ontmoedigen om hun gevoelens te erkennen.
  • Vermijden van pijn: Het kan zijn dat iemand eerder pijnlijke of traumatische ervaringen heeft meegemaakt die ze liever vermijden. Door je gevoelens te onderdrukken, probeer je de pijn te vermijden die deze gevoelens zouden kunnen oproepen. Helaas zorgt deze strategie vaak voor meer lijden op de lange termijn.
  • Overtuigingen over emoties: In sommige culturen of gezinnen wordt er weinig ruimte gegeven voor emoties. “Mannen huilen niet”, of “Je moet je sterk houden” zijn overtuigingen die kunnen zorgen voor het onderdrukken van gevoelens. Dit maakt het extra lastig om emoties toe te laten, vooral als je bent opgegroeid met de boodschap dat emoties iets zijn om te vermijden of te negeren.
4. Hoe kun je beginnen met het toelaten van je gevoelens?

Het toelaten van emoties is een proces, geen onmiddellijke verandering. Het kan enige tijd duren voordat je je comfortabel genoeg voelt om je gevoelens volledig te ervaren. Hier zijn enkele tips om je op weg te helpen:

  • Maak tijd voor introspectie: Sta stil bij je gevoelens. Wanneer je merkt dat je een sterke emotie ervaart, zoals boosheid of verdriet, neem dan even de tijd om te onderzoeken wat er onder de oppervlakte ligt. Vraag jezelf af: Waarom voel ik me zo? Wat triggert deze emotie? Soms helpt het om deze vragen op te schrijven, zodat je meer helderheid krijgt.
  • Oefen met mindfulness en meditatie: Mindfulness helpt je om je emoties op een niet-oordelende manier te observeren. Door simpelweg aanwezig te zijn in het moment, kun je leren om gevoelens te ervaren zonder jezelf ervoor te veroordelen of ze te onderdrukken.
  • Praat over je gevoelens: Praten over je emoties met iemand die je vertrouwt, kan ongelooflijk bevrijdend zijn. Dit hoeft niet altijd met een therapeut te zijn; het kan een vriend, partner, collega of familielid zijn. Het delen van je emoties helpt niet alleen om ze te verwerken, maar het kan ook leiden tot meer steun en verbinding.
  • Accepteer je gevoelens zonder oordeel: Emoties zijn geen “goede” of “foute” dingen. Ze zijn natuurlijke reacties op onze ervaringen en omstandigheden. Het is belangrijk om jezelf de ruimte te geven om ze te voelen zonder je ervoor te schamen. Het is oké om verdrietig, boos of angstig te zijn – je gevoelens maken je menselijk.
  • Wees geduldig met jezelf: Het toelaten van je gevoelens kan een uitdaging zijn, vooral als je dit niet gewend bent. Wees geduldig en liefdevol voor jezelf in het proces. Het is een vaardigheid die tijd kost om te ontwikkelen, maar enorm helpt als het je lukt. Er zal veel meer balans ontstaan en er komt ruimte om je beter te voelen.

Conclusie

Het toelaten van je gevoelens is een essentieel onderdeel van emotioneel welzijn. Wanneer we onze emoties toestaan, kunnen we ze begrijpen, verwerken en er op een gezonde manier mee omgaan. Dit vergroot niet alleen onze veerkracht en zelfbewustzijn, maar versterkt ook onze relaties en helpt ons beter met stress om te gaan. Dus in plaats van je gevoelens te onderdrukken, geef jezelf de ruimte om ze te ervaren. Ze zijn er niet om je te overmeesteren, maar om je te helpen groeien en te genezen.

Het is tijd om de kracht van emoties te omarmen, in plaats van ze te vermijden. Je gevoelens zijn een belangrijk onderdeel van wie je bent – ze verdienen aandacht, erkenning en liefde.

“You can’t stop the waves, but you can learn how to surf.”

– Wherever you go there you are, Jon Kabat-Zinn